2+
افسانه خودباوری-قسمت پنجم
مدت زمان مطالعه: پنج دقیقه
خویشتن پذیری و خودباوری ممکن است در وهله ی اول بسیار شبیه به هم به نظر برسند.
ولی در واقع وقتی به روشنی تعریف می شوند، بسیار متفاوت هستند.
وقتی از لحاظ منطقی به خودباوری نگاه می کنیم، در می یابیم پیامد خودباوری جلوه و پاداش ذهنی پایبند به خرد است.
خردپذیری نفوذناپذیر، به این معنا که اراده ای نفوذناپذیر ذهن فرد را به طور کامل در جهت توانایی فرد به کار می گیرد و امتناعی که همواره زیر بار آگاهی فرد نمیرود یا بر خلاف آن عمل میکند، تنها معیار ارزشمند فضیلت و تنها پایه ی ممکن خودباوری قابل اعتماد است.
خویشتن پذیری، به عبارت دیگر به این مفهوم است که فرد کامل و بی قید و شرط خودش را میپذیرد.
تا هوشمندانه، درست و شایسته رفتار کند.
سایر اشخاص او را تایید کنند، به او احترام بگذارند و دوستش بدارند یا برعکس.
بنابراین فقط افراد خوب کردار می توانند آن را احساس کنند و سزاوار داشتن آن باشند.
همه ی انسان ها تا حدودی قادر به احساس خویشتن پذیری هستتد.
از آن جا که به نظر می رسد تعداد افراد خوب کردار همواره در این دنیا به طور غیر متعارف اندک است
و تعداد رفتار های غیر معمول لغزش پذیر و اغلب بد اشخاص زیاد است، پیشرفت مداوم خودباوری توسط اغلب ما به نظر بعید می آید.
در حالی که به نظر میرسد احساس پایدار خویشتن پذیری دست یافتنی باشد.
بیشتر فلاسفه و به ویژه فلاسفه ی انگزیستانسیالیست، صادقانه و قاطعانه از عهده ی مساله ی ارزش انسان برآمده اند.
آن ها تلاش کرده اند تا آنچه را که فرد می تواند انجام دهد تا خود را موجودی ارزشمند ببیند، آشکار سازند.
حتی وقتی انسان به شیوه ای کارامد، موفقیت آمیز یا به ظاهر شایسته رفتار نمی کند.
در میان این فلاسفه، رابرت هارتمن از همه جلوتر بود.
بر اساس نظریه ی هارتمن، ارزش مرتبه ای است که در آن چیزی مفهوم خود را کامل می کند.
سه نوع مفهوم وجود دارد:
۱_ انتزاعی
۲_ سازه
۳_ ویژه
به همان نسبت سه نوع ارزش وجود دارد:
۱_ ارزش عمومی، به عنوان تحقق مفهوم سازه
۲_ ارزش بیرونی، به عنوان تحقق مفهوم انتزاعی
۳_ ارزش درونی، به عنوان تحقق مفهوم ویژه
تفاوت میان این سه نوع مفهوم آن است که مفهوم سازه محدود است.
مفهوم انتزاعی نیز نامحدود است، ولی شمارش شدنی است.
مفهوم ویژه شمارش نشدنی و نامحدود است.
هارتمن با پرداختن به این مفاهیم، توانست ثابت کند که انسان از دیدگاه خودش شخصی منحصر به فرد و یگانه است، که بدون قید و شرط پذیرفته می شود.
همیشه تا زمانی که زنده است و وجود دارد، برای خودش ارزش قائل است.
ارزش درونی یا خویشتن بینی او لازم نیست به هر طریقی به ارزش بیرونی یا ارزش او از دید دیگران بستگی داشته باشد.
هارتمن چند دلیل ارائه میدهد که چرا فردی ممکن است به طور تغییرناپذیر خودش را بپذیرد یا به رغم وجود استعداد ها و پیشرفت هایش یا فقدان آن ها، شخصیتش را خوب یا ارزشمند برآورد کند.
اینک دلایل هارتمن:
۱_ چیزی خوب است که بتواند تعریف مفهوم خود را تحقق بخشد.
بنابراین، انسان خوب کسی است که تعریفی از انسان نشان دهد.
کسی که زنده است؛ کسی که دست، پا، دهان، صدا و سایر اعضای بدن دارد، در این قلمرو می گنجد.
از این نظر، یک مریخی ممکن نیست شخص خوبی باشد؛ ولی هر زمینی زنده ای خوب است.
۲_ به مراتب ارزشمند تر است که از لحاظ اخلاقی فرد خوبی باشیم تا عضو خوبی از جامعه محسوب شویم.
برای مثال، رهبر ارکستر، نانوا یا معلمی خوب، صادق، درستکار یا معتمد بودن در هر آنچه فرد انجام میدهد به مراتب مهم تر است.
بنابراین تا زمانی که زن صادق، درستکار و معتمد است و به واقع خودش است، ارزش درونی بزرگی دارد و اهمیت ندارد دیگران درباره ی او چه فکر می کنند.
۳_
ادامه دارد…
منبع:
افسانه خودباوری
آلبرت الیس
مطالب مرتبط:
اعتماد به نفس و راههای افزایش آن
با ما همراه باشید:
آدرس صفحه ی اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس صفحه ی اینستاگرام نسترن صالحی
گردآورنده: نسترن صالحی
121
