درمان اختلال نافرمانی مقابله ای 2
زمان پیشنهادی برای مطالعه : 8 دقیقه
چرا کودک من بدرفتاری و لجبازی می کند؟
اکثر والدین در پاسخ به این سوال در مورد کودک نافرمان به سرعت می گویند:« جلب توجه » .
عده دیگری از والدین،« فرزند پروری ضعیف » را علت اصلی لجبازی کودکان تشخیص می دهند و خود را ملامت می کنند.
به راستی علت اینگونه بدرفتاری ها و نافرمانی ها در کودکان چیست ؟
علل زیادی برای بدرفتاری کودکان شناسایی شده است که می توان آنها را در 4 دسته طبقه بندی کرد.
با شناخت علت ایجاد این مشکلات شاید بتوان گامی در جهت پیشگیری و حل مشکلات کودکان و ارتباط آنها با والدین داشته باشیم.
1- ویژگی های روان شناختی کودک :
بر اساس تحقیقات انجام شده عوامل ارثی در این اختلال تاثیر گذار است.
همچنین اضطراب و استرس زیاد در دوران بارداری باعث ایجاد خصوصیات ذاتی در کودک می شود.
خصوصیات ذاتی کودکان و خلق و خوی آنها معمولا در 6 ماه اول زندگی آنها قابل تشخیص است.
واکنش عمومی کودک نسبت به سر وصدا ، تحریک لمسی ، شنیداری ، دیداری که دیگران تولید می کنند، عوامل مهمی در شناخت خصوصیات هیجانی و خلق و خوی کودک است.
برای مثال، کودکی که بی تابی زیادی می کند و با کوچکترین صدایی گریه می کند، نشان دهنده تحریک پذیری بالای هیجانی در اوست.
عادت های زیستی کودک مثل خوابیدن و الگوهای دفع باید بررسی شوند.
برخی از کودکان، الگوی خواب کوتاه دارند یا اینکه شب ها گریه می کنند و یا عادات دفع نامنظمی دارند.
برخی کودکان واکنش هیجانی بالایی دارند و تحریک پذیرند و هنگامی که گریه می کنند ، آرام کردنشان سخت است . به طور کلی بسیار آسان و اغلب در حد افراطی هیجانی می شوند.
روشن است که وجود این ویژگی ها باعث فشار روانی در مراقبان کودک می شود و خستگی روانی در آنها ایجاد می کند.
هر چه میزان انحراف کودک در این ابعاد خلق و خو بیشتر باشد احتمال ایجاد تعارض با والدین بیشتر است.
2- ویژگی های والدین :
اکنون باید این حقیقت را هم مطرح کرد که ویژگی های والدین، در ایجاد و یا حفظ مشکلات رفتاری در کودکانشان موثر است.
برخی زمینه های ارثی مثل اختلالات فردی روان شناختی در والدین از جمله :
افسردگی و اختلالات اضطرابی ،
ویژگی های خلق و خویی ،
احتمال ایجاد مشکلات رفتاری را در کودکان افزایش می دهد.
این ویژگی های در روش فرزند پروری والدین هم تاثیر گذار است.
برای مثال پدر یا مادری که افسردگی دارد نمی تواند ارتباط خوبی با کودک برقرار کند.
پدر یا مادری که اضطراب شدید دارد در فرزند پروری، این اضطراب را به کودک خود هم انتقال می دهد و او را پرخاشگر و نافرمان می کند.
3- پیامد های موقعیتی :
یکی از مهم ترین عوامل موثر در نافرمانی کودکان سابقه یادگیری کودک در خانواده ، رفتار والدین و الگوی فرزند پروری آنها در ارتباط با کودک است.
والدینی که در خانه هنگام بدرفتاری کودک ، او را تنبیه می کنند اما هنگامی که به مهمانی می روند هر چقدر کودک رفتار بدی داشته باشد، واکنشی خلاف آن چیزی که در خانه است، با کودک نشان می دهند…
زمانی که از کودک می خواهند کاری را انجام دهد و با لجبازی او مواجه می شوند، از درخواستشان صرف نظر می کنند و کودک را رها می کنند…
این ها موقعیت هایی است که باعث یادگیری و تقویت منفی در کودکان می شود.
کودک یاد می گیرد که وقتی والدین از او درخواستی می کنند با لجبازی و قشقرق به راه انداختن می تواند آنها را منصرف کند.
او یاد می گیرد که هنگامی در مهمانی است می تواند هر کاری انجام دهد چون والدین نمی توانند مانع او شوند.
این شیوه رفتار والدین، باعث می شود کودک روش های اجتناب و فرار از موقعیت ها را یاد بگیرد.
4- وقایع آسیب زای خانوادگی :
محرک های تنش زا در خانواده مثل:
تعارض در رابطه زناشویی ،
مشکلاتی بهداشتی و سلامتی ،
مشکلات مالی ،
اشتغال هر دو زوج ،
مشکل با خویشاوندان و دوستان ،
و تعارض شدید با خواهر و برادرها ،
احتمال ایجاد بدرفتاری و نافرمانی را در کودکان افزایش می دهد.
والدین باید آگاه شوند که این محرک ها در مدیریت آنها بر کودک تاثیرگذار است و باید برای رفع و ایجاد آرامش اقداماتی انجام دهند.
ادامه دارد …
منبع : کودکان نافرمان از راسل بارکلی ترجمه دکتر حمید علیزاده . حببیه السادات سجادی
مطالب مرتبط :
درمان اختلال نافرمانی مقابله ای 1
تربیت کودک : اصل قوانین قسمت اول
تربیت کودک : اصل قوانین قسمت دوم
تربیت کودک : اصل قوانین قسمت سوم
با ما همراه باشید :
آدرس کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس کانال اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
مریم زمانی کارشناس مشاوره
حوزه فعالیت : کودک و نوجوان ، اصول فرزند پروری ، اختلالات و درمان کودکان و نوجوانان ، توانایی سنجش هوش و استعدادیابی کودک و نوجوان
103
نظرات