بازی درمانی
زمان پیشنهادی برای مطالعه : 8 دقیقه
بازی برای کودکان مثل نفس کشیدن حیاتی و لازم است. بازی شیوه ای از ابراز وجود کودکان بوده که در سرتاسر جهان نمود پیدا کرده است. از طریق بازی درمانی به ناخودآگاه کودک دسترسی پیدا می کنیم و از طریق تکنیک های مختلف بازی درمانی میتوانیم به کودکان آموزش های مختلفی ارائه دهیم.
بازی زبان اصلی کودکان است و باعث کاهش تنش کودکان می شود. درمان صرف برای کودکان مسیر خوشایند و مطلوبی نیست به همین علت از بازی درمانی استفاده می شود. بازی درمانی از سال 1920 با روان کاوی کار خود را آغاز کرد و برای اولین بار توسط آنا فروید و ملانی کلاین مطرح شد.
از طریق بازی درمانی به درون کودک و نیروی ناخودآگاه او پی می بریم. اگر کودکی دچار اختلال باشد مثل اختلال بیش فعالی و نقص توجه ، انواع اختلالات اضطرابی ، اختلال سلوک ، اختلال نافرمانی مقابله ای و … می توانیم از طریق تکنیک های بازی درمانی این کودکان را درمان کرد. این رویکرد برای کودکان جذاب است و فرایند درمان را برای آنان شیرین و لذت بخش می کند.
استفاده دیگر از بازی درمانی برای کودکان زمانی است که می خواهیم مهارت های اجتماعی و مهارت های زندگی را به کودکان آموزش دهیم. آموزش صرف کلاسی ، برای کودکان خسته کننده است به همین خاطر از طریق بازی درمانی آموزش را لذت بخش می کنیم.
بازی درمانی دو نوع است :
1. بازی درمانی شناختی و رفتاری (cbt)
2. بازی درمانی کودک محور ( فیلیال تراپی )
بازی درمانی کودک محور چند اصل مهم دارد :
* در این روش کودک محور اصلی درمان است. به این معنی که کودک هر وسیله ای را که می خواهد به اختیار خودش برای بازی انتخاب می کند و درمانگر بیشتر مشاهده می کند و تسهیلگر می باشد.
* پذیرش بدون قید و شرط کودک
*رابطه گرم و صمیمی و ازاد گذاشتن کودک برای بازی
* خود کودک به رفتارش جهت می دهد و با کمک مشاوره راه حل مشکل خود را می یابد.
* بازی درمانی کودک محور فرایندی تدریجی و بلند مدت است و بیشتر برای کودکانی که دچار سوگ شده اند و یا در زلزله بودند کاربرد دارد.
بازی درمانی شناختی رفتاری هم اصول مهمی دارد که عبارتند از :
* محور اصلی کار، ارتباط مشاور با احساسات و رفتار و شناخت کودک است.
* بازی ها و تکنیک های مشخصی دارد.
* مشاور به بازی های کودک جهت می دهد و از تکنیک های خاصی به تشخیص خودش استفاده می کند.
* درمان کوتاه مدت است و معمولا در 8 الی 10 جلسه مهارت ها آموزش داده می شود و مشکلات کودک رفع می شود.
چرا بازی درمانی برای کودکان مفید واقع شده و از لحاظ علمی توسط دانشمندان مختلف تایید شده است ؟
1. ابراز حالات فردی :
محدودیت های زبانی و ادراکی در کودکان که ناشی از سن و میزان رشد آنهاست و همچنین دامنه لغات کم و محدودیت در تفکر انتزاعی باعث شده است کودکان نتوانند مانند بزرگسالان ارتباط موثری با محیط و اجتماع داشته باشند. اما کودکان در بازی می توانند احساسات و نگرانی ها و ترس ها و افکار ناخودآگاه خود را بروز دهند. آنها از طریق بیان غیرمستقیم در بازی می توانند آگاهی بهتری از خاطرات و مشکلات خود بدست بیاورند و به این شکل فرایند درمان برای آنها آغاز می شود.
2. تخلیه هیجانی :
کودکان از طریق بازی تجربیات پر از تنش خود را رها و تخلیه می کنند و احساس قدرت و کنترل بر مشکلات به آنها دست می دهد.
3. تاثیر مثبت :
هنگامی که کودکان مشغول بازی هستند ، احساس اضطراب و افسردگی کمتری دارند. فعالیت های لذت بخش در افزایش احساس بهزیستن و کاهش پریشانی آنها نقش مهمی ایفا می کند. خنده و بازی و احساسات مثبت باعث آزاد سازی هورمون های بهبودی دهنده ی خلق و خو یا اندورفین ها شده و سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.
بازی ، نشاط و خنده تبدیل به پادزهری برای تاثیرات منفی مسائل و تنش های کودکان می شود.
4. جبران حقیقت در دنیای خیالی :
در بازی کودکان می توانند به سرعت لذت های جایگزینی برای آرزوها و خواسته هایشان پیدا کنند.
کودک خجالتی می تواند تبدیل به کودکی شجاع شود و شجاع بودن را در قالب بازی تمرین کند. در اتاق بازی کودکان نباید ناکامی را تجربه کنند. یک کودک خجالتی در اتاق بازی شجاع است و باید به او کمک کنیم در شجاع بودن موفقیت به دست آورد تا این تمرینات انگیزه ی ایجاد تغییرات در زندگی واقعی او باشند و بتواند شجاع بودن را در زندگی واقعی خود تجربه کند.
ادامه دارد …
منبع :
کتاب ترکیب بازی درمانی با رفتار درمانی شناختی از آتنا دروز ترجمه غزال رمضانی
مطالب مرتبط :
درمان اختلال نافرمانی مقابله ای
با ما همراه باشید :
آدرس کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
مریم زمانی کارشناس مشاوره
207