تحلیل و بررسی روانشناختی فیلم the shining (درخشش)
درباره ی فیلم درخشش:
محصول: ۱۹۸۰
ژانر: ترسناک، روانشناسانه
کارگردان و تهیه کننده: استنلی کوبریک
بازیگران: جک نیکلسون/ شلی دووال/ دنی لوید/ اسکتمن کراترز
این فیلم براساس داستانی در ژانز وحشت به همین نام درخشش از استیون کینگ ساخته شده است.
خلاصه فیلم:
داستان در مورد خانواده ای است که به یک هتل بعنوان سرایدار، اقامت میکنند.
در این بین ناگهان رفتارهای عجیبی روی میدهند…
تحلیل فیلم:
از ابتدای فیلم درخشش ، به خوبی مشاهده میکنیم که فردی با اختلال اسکیزوفرنی، ممکن است در ابتدا با ظاهری کاملا معقول و مرتب، همچنین با شخصیت اجتماعی قابل احترام و پذیرش، در مقابل ما حضور پیدا کند.
در صورتی که، در پی حالات مختلفی، میشود فراکانس هایی از رفتار های غیر معقول در طول برخورد با این افراد مشاهده کرد.
انتخاب نام درخشش و تلألو برای این فیلم به معنی ظهور و بروز نشانه های بیماری اسکیزوفرنی باشد.
فضای برفی و طوفانی فیلم، نشان از شرایط سخت و طاقت فرسای اختلال اسکیروفرنی در فرد میباشد.
گویا باید با این اختلال دست و پنجه نرم کرد تا فصل گرما فرا رسد… .
افراد مبتلا به این اختلال، ممکن است در پی ایجاد توهماتشان، بسیار خطرناک و غیر قابل کنترل شوند و حتی به نزدیک ترین و عزیزترین افراد زندگیشان، آسیب های غیر قابل جبرانی وارد کنند.
این خطرات و رفتار های تکانشی، بر حسب شدت اختلال، میتواند متفاوت باشد.
توهمات اختلال اسکیزوفرنی، به حالات مختلفی در فرد بروز پیدا میکند.
دنی:
در تحلیل شخصیت “دنی” میتوان آغاز نشانه های اختلال اسکیزوفرنی را دید.
دنی مدام با یک دوست خیالی صحبت میکرد و از او دستور میگرفت.
گاهی حتی از شخصیت خود بیرون میرفت و به دوست خیالی خود تبدیل میشد.
دنی بعلت سن کم خود، نمیتوانست اتفاقات ناگوار پیرامون خود را به گونه ای مناسب تجزیه تحلیل کند و آنها را بصورت نامناسبی پردازش میکرد و در خیالبافی فرو میرفت.
شاید نباید همه خیالپردازی های کودکان را به رغم اینکه خیال هستند، نادیده گرفت.
بلکه باید با برقراری ارتباط موثر از دنیای آنها باخبر شد.
دنی از پدر خود دور بود و نمیتوانست با او رابطه مناسبی برقرار کند.
شاید از او می ترسید و یا پدر میتوانست از دنیای خیالی او باخبر شود و تمام رازهایش را برملا سازد، پس به مادر نزدیکتر بود چون او خیال پردازی هایش را باور نمیکرد و نمیتوانست از دنیایش با خبر شود.
این خودش نقطه ضعف شخصیت مادر می باشد که تمام خیالات کودک خود را به ناباوری می گرفت که باعث ایجاد مشکلی بزرگ شد.
جک:
پدر، فردی مبتلا به اسکیزوفرنی شدید، خودبین، غرق در دنیای خود، با رفتار های تکانشی، بی ملاحظه در رفتار با فرزندش و حتی همسرش، فاقد کنترل بر خود و… است.
در مورد جک پدر خانواده میتوان گفت که بیماری او تا قبل ورود آنها به هتل، بصورت پنهان بود ولی با آمدن فصل زمستان و تنهایی و انزوای او، وضعیت بد و بدتر شد.
گویا بیماری اش تازه نمود پیدا کرده بود.
این بیماری اوایل با کم حوصلگی نسبت به همسر خود شروع شد و بعد تر صحبت کردن با اشخاصی که وجود خارجی ندارند و بعد هم سوء ظن پیدا کردن نسبت به خانواده خود با این عنوان که آنها قصد آزار و اذیت جک را دارند و بعد هم آسیب زدن به خانواده و اطرافیان.
او دارای توهمات شدید بود و هذیان های زیادی نیز داشت، هذیان های او از یک جایی به بعد از نوع گزند و آسیب بودند و بخاطر همین هم به همسر و فرزند خود حمله کرد چون فکر میکرد به او آسیب میزنند.
او مدام با افراد خیالی در دور و بر خود صحبت میکرد و از آنها پیروی میکرد و یا کمک میخواست.
زبان بدن او دارای حرکات دست مداوم بود و گاهی اندامهایش میلرزید.
می توان گفت افراد اسکیزوفرن وقتی در ارتباط با مردم قرار نمیگیرند و دچار انزوا میشوند، بیماریشان مزمن میشود و به خوی حیوانی خود تبدیل میشوند.
همین ارتباطات جمعی میتواند آنها راتا حد زیادی کنترل کند.
جک حتی در خواب هم خواب کشتن همسر و فرزند خود را میبیند که این تاکید بر تلقین ذهنی افراد اسکیزوفرنی دارد.
از آنجایی که این بیماری به فرزند جک هم رسیده و او در کودکی نشانه هایی از خود بابت این بیماری نشان میدهد، برای مثال صحبت کردن با یک فرد ذهنی به اسم تونی یا تشخیص دادن صداها و اتفاقات از فاصله های دور و دیدن اتفاقات درحال رخ دادن(فوق العاده حساس شدن سیستم شنوایی و بینایی)،آسیب زدن به خود ، نشان دهنده ی این است که این بیماری به صورت ارثی میتواند به فرزندان انتقال پیدا کند.
در اواخر فیلم درخشش میبینیم که مادر خانواده(مندی) نیز دچار توهم شده و افراد و حیواناتی را در خانه میبیند که این خود نشانگر تاثیر استرس و تلقین بر فرد را نشان میدهد.
حال به معرفی کامل بیماری اختلال اسکیزوفرنی میپردازیم.
بیماری اسکیزوفرنی یک اختلال شدید روانی است که طی آن فرد مبتلا، واقعیت را به شکل نامعمولی تفسیر و درک میکند.
بیماری اسکیزوفرنی خود را با توهم، هذیان، تفکر مختل و رفتارهایی نشان میدهد که زندگی عادی فرد مبتلا را مختل کرده و شدیدا او را ناتوان میکند جک دیگر نمیتوانست مانند قبل بنویسد.
در مراحل اولیه این بیماری ممکن است نشانهها با بیماریهای دیگری چون افسرده خویی و شخصیت اجتنابی اشتباه گرفته شود.
هذیان به افکاری گفته میشود که فرد در مورد دنیا، آدمها، خودش و سایر پدیدهها دارد.
جک باور داشت همسرش مانع از موفقیت و پیشرفتش میشود.
این افکار ریشه در واقعیت ندارند و به شکل واضح و شدیدی تحریف شده هستند.
جک و دنی هردو توهمات بینایی و شنوایی داشتند و از شخصی که وجود خارجی نداشت دستور میگرفتند.
این افراد، ارتباطشان با دنیای واقعی قطع میشود، بینش خود را از دست میدهند و به نظر خودشان، افرادی کاملا سالم هستند که در دنیای حقیقی و فوق العاده ی خودشان زندگی میکنند و برای حفظ آن دنیای خیالیشان، از هیچ خدمتی دریغ نمیکنند.
در واقع این بیماران، افراد سالم دنیای اطرافشان را، بیماران روانی میپندارند و اگر کسی سعی در خراب کردن افکارشان داشته باشد، همه ی تلاششان را میکنند تا آن را از سر راهشان بردارند.
بعضی وقت ها این افراد عادی به نظر میرسند و مظلوم نمایی میکنند مانند صحنه ای که جک در انبار توسط همسرش زندانی شده بود و درخواست کمک میکرد.
ژنتیک و محیط دو عامل مهم فعالسازی بسیاری از اختلالات هستند در نتیجه تاثیر پدر و مادر بر فرزند و نحوه ی تربیت بسیار حائز اهمیت است.
کوچک ترین علائم غیرعادی در کودکمان را جدی بگیریم و برای آن از طریق روانشناس اقدام کنیم تا در بزرگسالی گریبان گیر نشود.
سلامت جامعه از سلامت روان اعضای آن سرچشمه میگیرد.
تشخیص زود هنگام این اختلال، به خصوص در کودکان، امری به شدت مهم و گاها بسیار سخت است.
اما تشخیص به موقع، میتواند به شدت در کنترل شرایط، موثر باشد.
نظرتان را در مورد فیلم درخشش با ما به اشتراک بگذارید.
تحلیلگران:
مریم امینی تهرانی
فاطمه مجیری
حورا دهدشتی
صبا فدایی
نوشین آقاخانی
سایر فیلم های تحلیل شده تا کنون:
فیلم red spparow
فیلم داستان ازدواج
همراه ما باشید:
آدرس اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس اینستاگرام مریم امینی تهرانی
437
