تحلیل و بررسی روانشناختی فیلم رگ خواب
زمان پیشنهادی مطالعه: 8 دقیقه
کارگردان و تهیه کننده: حمید نعمت الله
بازیگران: لیلا حاتمی – کوروش تهامی – الهام کردا – لیلا موسوی
تاریخ انتشار: خرداد 1396
کشور: ایران
خلاصه ی داستان:
مینا، پس از طلاق گرفتن از همسرش، در تلاش است تا زندگی خود را از نو بسازد و در این مسیر، با کامران آشنا میشود…
تحلیل روانشناختی فیلم:
این فیلم، در پی روایت زندگی مینا است، زنی که بعد از شکست در زندگی اش، به دنبال راهی برای ساختن دوباره ی آن است.
این فیلم، با ترکیب کردن نکات مهمی، به نتیجه ای متناسب با آن نکات، منتهی میشود.
از جمله پیام ها و نکات مهم و قابل بررسی در فیلم:
- تاثیر دوران کودکی و اتفاقات آن بر زندگی بزرگسالی
- تاثیر محرومیت از مهر و محبت والد
- تاثیر سبک فرزند پروری کنترل گرانه و متعصبانه، بر رفتار های فرد در بزرگسالی
- اختلالات روانی و شخصیتی درمان نشده در فرد و تاثیر آن ها بر رفتار های فرد
- انتخاب و ازدواج اشتباه
- شکست در زندگی زناشویی و طلاق
شاید بتوان با نگاهی ساده به روند این اتفاقات، حدس زد که با دختری تنها، پر آشوب، متزلزل، افسرده، بهم ریخته، نگران و با دلبستگی های نا ایمن، روبرو هستیم.
دختری سرشار از استرس، فاقد اعتماد به نفس و عزت نفس، حساس، احساساتی و سرشار از احساس گناه و البته مهربان و پر ذوق و متعهد.
کسی که در دوران کودکی، از لحاظ هیجانی به شدت توسط پدرش سرکوب شده است.
بعد از ازدواج نا موفق و طلاق از همسر معتادش، سعی در مستقل شدن دارد.
با دانستن این موضوع که خانواده، مهم ترین اساس زندگی فرد است، میبینیم که مینا، به شدت فقدان این کانون را در زندگی اش احساس کرده است.
و نتایج مصیبت بار آن، همراه او در تمام انتخاب ها و اتفاق های زندگی اش است.
مینا در کودکی، مبتلا به اختلال هرزه خواری یا پیکا بوده است.
با این وجود که این مشکل، یک اختلال قابل درمان و ساده است، توسط پدرش به یکی از پررنگ ترین خاطرات ناراحت کننده ی مینا تبدیل شده است.
در واقع، راه حل صحیح این مشکل، برخورد و بررسی با ملایمت و ارجاع فرد به روانشناس و پزشک مربوطه است.
متاسفانه مینا در این خصوص، با سرکوب شدید پدر مواجه شده است.
که همین امر باعث شده حتی با گذشت سال ها، این اختلال درمان نشده باقی بماند.
با سرکوب هایی که دریافت کرده است، به آتش زیر خاکستر تبدیل شده و فقط به لایه های زیرین هشیار، رانده شده است.
در سکانسی میبینیم که او هنوز به انجام این کار علاقه دارد.
از روش اصلاحی که پدرش انجام داده بود، فقط احساس گناه مینا و صحنه های تلخش باقی مانده، فارغ از هرگونه حل مشکل!
+ بررسی تاثیر دوران کودکی بر زندگی بزرگسالی:
مینا با احساس گناهی که ناشی از سرکوب شدن توسط پدرش بوده است، پا به دنیای بزرگسالی گذاشته است.
این احساس گناه، همچنان همراه اوست و تاثیر مستقیم بر رفتار و احساسات او دارد.
به همین دلیل به دنبال مردی می گشت که برخلاف پدرش، او را همانگونه که هست بخواهد و به او احساس گناه ندهد.
در نتیجه به محض این که کامران، همراه او خاک خورد، عاشق او شد!
+ بررسی تاثیر سبک فرزند پروری کنترل گرایانه (مستبدانه)، بر فرد:
سبک فرزند پروی و تربیت هر پدر و مادر، از دو جزء تشکیل میشود:
1- توجه ( مهر و محبت )
2- قوانین و کنترل
سبک فرزند پروری کنترل گرایانه زمانی به وجود می آید که عنصر توجه و مهر و محبت، در فرزند پروری وجود نداشته باشد.
یعنی فقط، کنترل و قوانین و مقررات خشک برای کودک وجود داشته باشد.
چنین والدینی با این سبک فرزند پروری، والدینی خشک و بی انعطاف و بی محبت هستند.
مثال بارز چنین شخصی، پدر مینا است.
کسی که فرزندش را با مقررات خشک و بی محبتی بزرگ کرده است.
کوچک ترین خطا در رفتار کودکش را با سکوت و قهر طولانی پاسخ داده است.
روش تربیت سلطه جویانه، باعث دور شدن فرزندان و خانواده میشود و کودکانی منفعل، نا ایمن و… را تربیت میکند.
فرزندانی که به خاطر کار اشتباه، منتظر تنبیه از جانب والدین هستند و این نگرانی و ترس و عذاب وجدان، همیشه با آن ها وجود دارد.
عاملی که احساس گناه در مینا ایجاد کرده است، همین سبک تربیتی بوده است.
نکته: بهترین سبک فرزند پروری، فرزند پروری “مقتدرانه” است که هر دو عنصر توجه و مقررات را دارا می باشد.
اگر قرار است قانون و کنترلی روی کودک اعمال شود، بهتر است لزوم وجود این قوانین، برای کودک به صورت منطقی و قابل فهم، توسط پدر و مادر توضیح داده شود.
+ بررسی اختلالات روانی و شخصیتی در مینا:
نشانه هایی از اختلال شخصیت وابسته و افسردگی را میتوان در مینا مشاهده کرد.
اختلال شخصیت وابسته:
او به شدت نیاز به حمایت دارد، از جدا شدن میترسد، در مقابل کامران، سلطه پذیر و وابسته است، ساده لوح و خیال باف است، در غیاب کامران، تبدیل به فردی افسرده و بی پناه میشود، در تنهایی، احساس درماندگی و ناتوانی میکند و…
چنین افرادی با ویژگی های شخصیت وابسته، احتمال بیشتری دارد که مورد سواستفاده های روانی و جسمی قرار بگیرند.
مینا چون از همان کودکی، با پدری بی محبت و بی درک زندگی میکرد، در بزرگسالی به دنبال فردی بود که کاملا با شخصیت پدرش، در تضاد باشد.
به همین دلیل خیلی زود به کامران دل بست و حتی برای این که او را نگه دارد، از او بدون محرمیت باردار شد.
که به عقیده ی فروید، این عمل، یک مکانیسم دفاعی به نام جنسی سازی است.
افسردگی:
نشانه های افسردگی، مانند: اعتماد به نفس پایین، خلق پایین، مشکلات خواب، پریشانی در ظاهر، کم حوصلگی، احساس گناه، عذاب وجدان و… در مینا مشهود است.
در صحنه ای میبینم که مینا از کتک خوردن راضی است و خودش را مستحق چنین رفتاری میداند.
که تمامی این مشکلات، نشات گرفته از گذشته ی او، رابطه با پدرش و سرکوب شدن توسط او، محرومیت هیجانی در کودکی، ازدواج ناموفق، طلاق و تمامی مراحل زندگی اش است.
+ نکته ی بعدی، این موضوع است که خانواده، یکی از مهم ترین حامیان فرزندان است که در تمام مراحل، یک پناهگاه و پشتوانه و دلگرمی برای فرزندان محسوب میشود.
مشکلات و ناسازگاری ها در خانواده، باید به روش های درست و گاهی به کمک متخصص، حل شوند.
چرا که طرد کردن فرزندان و دوری و کینه های طولانی مدت، فقط مشکلی است که بر مشکلات اضافه میشود.
همچنین تبعات جبران ناپذیری را به دنبال دارد.
ازدواج که شاید مهم ترین تصمیم زندگی یک فرد است، نیاز به همراهی خانواده، راهنمایی ها و حمایت های آن ها دارد.
میبینیم که مینا با ازدواجش، نه تنها پدرش را از دست میدهد، که حتی در یک زندگی سخت و اشتباه گرفتار میشود.
میتوان به این نکته اشاره کرد که اگر رابطه ی صحیحی بین مینا و پدرش برقرار بود، شاید اتفاق بهتری برای مینا می افتاد.
یا خیلی زودتر، از دام این ازدواج غلط رهایی پیدا میکرد.
به دنبال این تجربیات تلخ و پر شکست، شکل گیری دلبستگی های نا ایمن، مینا به زنی حمایت جو و شکننده تبدیل شده است.
میبینیم که به سادگی اعتماد میکند، دلبسته میشود، تمام خود را در رابطه میگذارد، وابسته میشود و مورد سواستفاده قرار میگیرد.
مینا با وجود این که در کودکی بسیار تنها بوده، نتوانسته شخصیتی مستقل در خود به وجود آورد.
او برای فرار از بحران رابطه با پدر، به همسر پناه آورده و بعد از طلاق، به کامران پناه می برد.
در واقع نمی‌تواند یک زندگی مستقل برای خود دست و پا کند.
او از احساس و منطق با ثباتی برخوردار نیست.
با یک حرف جا میزند و با یک پیام برمی‌گردد.
دیگر شخصیت برجسته ی داستان که شخصیتی قابل بررسی دارد، کامران است.
مردی حیله گر، زبان باز، خیانت کار، سواستفاده گر، با اعتماد به نفس کاذب، سرشار از عزت نفس، پر انرژی، دروغگو، بی رحم و فریبنده.
کسی که برای رسیدن به خواسته های شخصی اش، دست به هرکاری میزند و دیگران را بازیچه ی خود میکند.
چنین افرادی در جامعه به وفور حضور دارند که شاید افرادی مانند مینا، قربانی ها و طعمه های خوبی برای آن ها محسوب میشوند.
کنار هم قرار گرفتن افرادی مانند مینا و کامران، در ابتدا رابطه ای میسازد که در ظاهر شادی آور و زیبا است.
ولی در واقع، رابطه ای به شدت سمی و نابود کننده برای افرادی مانند مینا به حساب می آید.
در آخر، باز هم به تاثیرات حیاتی و غیر قابل جبران دوران کودکی بر زندگی افراد پی میبریم.
باشد که با آگاهی بیشتر، جهت تربیت فرزندانی سالم تر، تلاش کنیم.
افرادی مانند مینا در جامعه حضور دارند، بکوشیم که با حمایت ها و نقش مثبت در زندگی آن ها، به احیا شدن عزت نفس از دست رفته شان کمک کنیم.
و زخمی دوباره بر روح خسته ی آن ها نباشیم.
تحلیل گران: نوشین آقاخانی – فرزین فقیه – فاطمه مجیری
مطالب مرتبط:
تحلیل روانشناختی فیلم تیمارستان استون هرست
تحلیل روانشناختی فیلم متری شیش و نیم
با ما همراه باشید:
کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
128
