تحلیل روانشناسی فیلم the platform

زمان لازم برای مطالعه : 8 دقیقه

درباره ی فیلم :

کارگردان : گالدر گازتلو – اوروتیا

نویسندگان : دیوید دسولا، پدرو ریوِرو

بازیگران : ایوان ماساگوئه، آنتونیا سن خوان و…

توزیع کننده : نت فیلیکس

تاریخ انتشار : 2019

مدت : 94 دقیقه

کشور : اسپانیا

زبان : اسپانیائی

خلاصه ی فیلم : یک ساختمان وجود دارد که افراد، به صورت داوطلبانه یا اجباری ( حق انتخاب بین بیمارستان روانی و این ساختمان ) برای از بین بردن عادت های ناپسندشان به آنجا می آیند و…

تحلیل و بررسی فیلم :

این فیلم، می تواند نمادی واقعی از یک جامعه باشد که عده ای غنی و در صدر بوده، عده ای متوسط هستند و عده ای هم ضعیف و در قعر. در این جامعه، افراد هم امکان سقوط به طبقات پایین تر را دارند و هم امکان صعود به مراحل بالا تر. اما چیزی که حائز اهمیت می باشد، نحوه ی تعامل این افراد با یکدیگر است.

در این جامعه ( ۳۳۳ طبقه ای که در فیلم، نشان می دهد ) افرادی که شرایط بهتری دارند، به افراد پائین تر از خود اهمیتی نمی دهند. افرادی که در طبقات بهتر قرار دارند، به افراد پائین تر از خودت، توهین کرده و آن ها را تحقیر می کنند و در نتیجه آن ها را در جایگاه انسانی، قرار نمی دهند. افراد موجود در این حفره ها فقط با افراد دارای جایگاه خود ( هم طبقه ای خود ) تعامل دارند و به قول تری ماگاسی ( یکی از کاراکتر های فیلم ) با آدم های طبقه ی بالا نباید حرف زد چون اونا حرفامونو گوش نمی دن و با آدمای طبقه ی پائین هم نباید حرف زد چون اونا لیاقت حرف زدن با ما هارو ندارن.

در این ساختمان 333 طبقه ای، هر کس می تواند تنها یک وسیله را برای خودش به همراه داشته باشد.

گورنگ ( نقش اصلی فیلم ) کتاب را انتخاب کرده بود زیرا او فردی بود که به رشد و تعامل و پیشرفت، اهمیت زیادی می داد.

وسیله ای که تری ماگاسی انتخاب کرد، چاقو بود که نشان دهنده ی خودخواهی و ترس و ضعف او بود. گورنگ را می توان نماد ایگوی مسلط بر شخصیت و تری ماگاسی را نماد نهاد مسلط بر شخصیت، دانست.

این فیلم از یک منظر، بخشندگی و از خودگذشتگی را نشان می داد، اینکه از حق حیاتی خود، بخاطر هم نوعت بگذری و از سوی دیگر، خوی وحشی گری و حیوانی را نشان می داد که ممکن است هردوی آن ها از یک انسان، بر اساس موقعیتی خاص، سر بزند.

حال به تحلیل فیلم از دیدگاه رویکرد های روان شناسی می پردازیم :

1) بر طبق آسیب شناسی اجتماعی، عوامل زیادی در بروز پرخاشگری و جرم و جنایت، موثر است و یکی از این عوامل، فقر است. فقر در جامعه، بیشتر فقر اقتصادی در نظر گرفته می شود ولی در این فیلم، فقر، نبود غذا برای افراد طبقات پائین می باشد. به همین دلیل در طبقات پائین تر، کشتار و خشونت و دعوا، بیشتر بود.

2) آدلر معتقد است اگر احساس حقارت در افراد، حل نشود، به عقده ی حقارت تبدیل شده که افراد، برای جبران آن دست به یک سری از مکانیسم های افراطی میزنند. یکی از این مکانیسم ها، پرخاشگری و انتقام است که در این فیلم، به وضوح شاهد هستیم که افراد موجود در طبقات بالا تر، چون زمانی خودشان در طبقات پائین بودند و مورد تحقیر افراد طبقات بالا قرار گرفتند، خشم خود را بر سر افراد پائین تر از خود خالی می کردند و به عبارتی، انتقام خودشان را از آن ها می گرفتند. مثل تری ماگاسی که آب دهان خود را در غذای افراد طبقه ی پائین می ریخت.

3) به عقیده ی فرویید، افراد، برای حفظ بقاء خود، بر اساس نهاد، عمل خواهند کرد و یکی از زمان هایی که نهاد، ساختار غالب شخصیت فرد می شود، زمانی است که ترس از قانون، وجود نداشته باشد.

می توان با این عقیده ی فرویید نیز، سکانس هایی از این فیلم را تحلیل نمود.

در این فیلم، اغلب افراد، بر اساس غریزه ی مرگ و پرخاشگری عمل می کردند و یا هم طبقه ای خود را برای حفظ بقاء ( خوردن گوشت هم طبقه ای خود برای زنده ماندن ) می کشتند یا به زندگی خود، پایان می دادند. همچنین به علت آزادی که به آن ها داده شده بود، گاهی بر اساس اصل لذت عمل کرده و به زور، دست به تجاوز می زدند یا کسی را می کشتند.

در یکی از سکانس های فیلم، تری ماگاسی گفت : گرسنگی، هیولای درونمون رو فعال می کنه. این دیالوگ، بی ربط به سخن فرویید نیست که معتقد بود رفتار همه ی انسان ها، بر اساس غرائزشان است.

4) بر اساس هرم نیاز های مزلو نیز می توان به خوبی این فیلم را تحلیل نمود. هرچه افراد، در طبقه ی پائین تر از این ساختمان، قرار می گرفتند، نیاز های سطح پائین هرم مزلو، مثل نیاز های فیزیولوژی و امنیت، برجسته تر می شد و همین امر، باعث می شد که شعاری مثل بکش تا کشته نشی، سرلوحه ی کار آن ها قرار بگیرد. ولی افرادی که در طبقات اولیه و بالاتر بودند، به دلیل ارضاء نیاز های سطح پائین تر و احساس نیاز برای تمایلات والا تر، کمتر از خود پرخاشگری و خشونت نشان می دادند.

این فیلم، به ما می فهماند که هرچه همبستگی انسانی بین افراد یک جامعه کمتر باشد، احساس همدردی و درک متقابل بین آن ها کمتر خواهد شد و باعث می شود هرج و مرجی ایجاد شود که هرکس، فقط به فکر ارضاء تمایلات شخصی خود باشد.

همبستگی انسانی، به صورت کلی، به معنای داشتن احساس مشترک میان افراد است. این که درک کنند نیاز های دیگری به جز نیاز های شخص خودشان وجود دارد و باید تمایلات و نیاز های دیگران را نیز، در نظر بگیرند.

در این فیلم، می توان تاثیر “در اضطرار قرار گرفتن” و دست زدن به هرکاری برای بقاء را مشاهده کرد. می توان دید افرادی که یک عمر، متمدن، زندگی کرده اند، به یکباره تغییر موضع می دهند. گویا به طرف دیگر شخصیتشان تبدیل می شوند. یعنی می توان گفت شخصیت هر فرد، طیف وسیعی از خصوصیات خوب و بد را با هم دارد و هرکس، متناسب با موقعیت و شرایط خود، از این خصوصیت ها، استفاده‌ می کند. پس استفاده از یک خصوصیت نابهنجار ( اگر به صورت دائمی نباشد )، لزوما به معنای وجود اختلال روانی در فرد نیست.

در نهایت، هدف فیلم، این است که هر قدر هم که شرایط یک جامعه، سخت و اسفناک باشد، می توان با ایجاد همبستگی انسانی، این شرایط را تا حد زیادی، کاهش داد. یکی از عوامل موثر در ایجاد همبستگی انسانی، عنصر خودکنترلی است. اگر انسان بتواند به خودکنترلی برسد، می تواند با درک صحیح از موقعیت و استفاده از همدردی و همدلی، نیاز دیگران را نیز در نظر گرفته و بهترین و موثر ترین رفتار را از خود نشان دهد. عنصری که کاراکتر های این فیلم، اکثرا از آن برخوردار نبودند و فقط حریص بودند که غذای بیشتری بخورند.