ارتباط غیر کلامی،فراتر از واژه ها
زمان پیشنهادی مطالعه مقاله: 6 دقیقه
حرف زدن ما فقط با استفاده از کلمات نیست.
چشم هایمان، ابروهایمان، شانه ها، بازوها، دست ها، و پاها می توانند سخن بگویند، زمزمه کنند، یا فریاد بزنند.
نیمی از کل ارتباط ها، غیرکلامی است.
پس نحوه ی بیانمان همان قدر اهمیت دارد که خود کلاممان؛ چه بسا بیشتر.
ارتباط غیرکلامی، حقیقت باورهای نهفته در عمق ضمیر نیمه اگاهمان را بازگو خواهد کرد.
از این لحاظ درست شبیه به زمانی است که بی توجه به اثر کلمات، آنها را بی هیچ ملاحظه ای بر زبان می آوریم.
به همین سبب مهم است میان آنچه می اندیشیم و آنچه بر زبان می آوریم، همخوانی ایجاد کنیم، زیرا حقیقت، سرانجام بر ملا خواهد شد.
هر قدر خودمان را زیرک بدانیم، باز هم نمی توانیم طرز فکر واقعی مان را پنهان کنیم.
هیچ فکری بی ضرر نیست.
حتی اگر بتوانیم منظور اصلی مان را پنهان کنیم.
وقتی زبان بدنمان نشان از محبت دلسوزانه، حمایت، ملاطفت، و گرمی بخشیدن داشته باشد.
بی گفتن هیچ کلامی می توانیم آرامش، تفاهم، و عشق به ارمغان بیاوریم.
در عین حال حالات بدن و چهره مان می تواند ستیزه جویانه، پرخاشگرانه، تحقیرآمیز، و گستاخانه باشد.
بارها و بارها زبان بدنمان، مقصود اصلی پشت گفتارهایمان را فاش می کند، شاید به زبان بگوییم:
«متأسفم، نمیخواستم ناراحتت کنم»
درحالی که بدنمان دارد می گوید:
«چرا گریه می کنی؟ آنقدرها هم مسئله ی بزرگی نیست»
اگر از پس درک کردن مبانی زبان غیر کلامی بر نیاییم، همچنان، با زبان بدنمان پیام هایی دوپهلو به دیگران ارسال خواهیم کرد که به روابطمان لطمه خواهد زد یا دست کم نمی گذارد این روابط مستحکم تر شوند.
همیشه مسئله ی ندانستن مطرح نیست.
گاهی به خوبی می دانیم چه می کنیم.
(به تصور خودمان) زیرکی به خرج میدهیم و چیزی را به زبان می آوریم که ته دلمان باورش نداریم.
[اما] ما که در سازمان سیا آموزش ندیده ایم؛ پس نمی توانیم دستگاه دروغ سنج را مغلوب کنیم.
حتی نمی توانیم دوستان و بستگانمان را گول بزنیم.
شاید بتوانیم احساسات واقعی مان را برای اندک زمانی پنهان کنیم، اما دیر یا زود زبان بدنمان دستمان را رو خواهد کرد.
زیرا بازتاب جسمانی افکارمان است.
زنان و مردان هر دو قابلیت درک ارتباطات غیر کلامی را دارند، اما زنان در تشخیص دادن و تشریح کردن مقصود واقعی، توانمندتر هستند.
شاید به همین علت است که همیشه در بازی پانتومیم، ما [خانمها] برنده می شویم.
پند پرمغز
آقایان، آنقدرها هم که فکر می کنید زیرک نیستید.
زبان بدنتان دست شما را رو می کند.
وقت و انرژی تان را هدر ندهید و دقیقا به ما بگویید که واقعا در سرتان چه می گذرد.
خانمها و آقایان، به یاد داشته باشید که بیش از نیمی از همه ی انواع ارتباطات، غیر کلامی هستند و بدنتان سخت تر از زبانتان می تواند حقیقت پنهان کند.
وقتی راست نمی گویید، ضربان قلبتان تند میشود و در تنش، آدرنالین شروع می کند به پمپ شدن در بدن توسط قلبی که اکنون در حال تند تپیدن است.
به تصور من، خداوند چنین علایم هشدار دهنده ای را در خلقت ما نهاده است، تا شانمان دهد چه زمان هایی ذهنمان درست کار نمی کند.
من این موققیت ها را ((ناحیه ی ناآرامی)) می نامم.
آنچه از اشارات غیرکلامی – شامل حرکات چشم، دست، بدن، و دهان، همچنین ترکیبی از حالات صورت و ایما و اشارات آگاهانه – که مغز پردازش می کند.
همه در شیار گیجگاهی فوقانی (در طرفین مغز) – بخشی از مغز که به چگونگی ارتباط ما با دیگران می پردازد – ثبت می شوند.
آمیگدال (دو ساختار بادامی شکل در عمق بخش میانی مغز)، مضامین عاطفی احساسی را ثبت و ضبط، و قشرچشمی- پیشانی (بخش جلویی مغز) آن را تجزیه و تحلیل می کند.
دو ناحیه ی فوق الذکر (شیار گیجگاهی فوقانی، و قشر چشمی- پیشانی) به طور جالب توجهی، در زنان بزرگ تر هستند.
در مردان آمیگدال سمت راست بزرگتر است.
بنابراین، زنان در زمینه ی تجزیه و تحلیل کردن ارتباطات غیر کلامی و برقراری رابطه با دیگران با استفاده از روش های غیر کلامی، مدارهای عصبی فعال تری دارند.
مدارهای عصبی مردان، بیشتر آن دسته از پیام های عاطفی احساسی را بر می گزینند که مردان تمایل به دانستنشان داشته باشند و نه ابراز کردنشان.
به همین سبب است که زنان به طور طبیعی می توانند چگونگی واکنشی را که دیگری نشان خواهند داد.
حتی پیش از آن که فرد مقابل کلم های سخن گفته باشد، ارزیابی کنند.
از نظر یک مرد چنین رفتاری بی چون و چرا به معنای حساس بودن بیش از حد است.
اما آقایان اشتباه می کنند؛ از دید خانم، این موضوع عین واقعیت است.
فعالیت مدارهای عصبی مردان، بیشتر در زمینه ی ثبت و ضبط مضامین عاطفی احساسی غیر کلامی و انجام دادن کاری در قبال آن است.
به ویژه بررسی اینکه آیا موقعیت به قدر کافی مطمئن هست که بشود در آن باره اقدامی کرد، یا باید به کلی از آن اجتناب کنند.
به همین علت، مردان به (ویژه مردان جوان) وقتی وارد محیط جدیدی میشوند یکدیگر را محک می زنند.
این ویژگی را در انواع رویدادهای ورزشی مشاهده می کنید،
چه بچه ها، چه قهرمانان حرفه ای، رقبا را حسابی برانداز می کنند تا بفهمند که چگونه باید حریفشان شوند.
از آنجا که ارتباط غیرکلامی بخش عمده ای از «روابط» و به طور کلی ارتباطات است.
مشاهده و بررسی دقیق زبان بدن، در حقیقت به نوبه ی خود وجهی از گوش دادن به شمار می آید.
در رابطه های سالم، گوش دادن همواره رکنی است اساسی.
پند پرمغز
آقایان، با اعتماد به [حس] همسرتان می توانید ایما و اشاره های غیر کلامی را درک کنید.
او همواره به رویدادهای پیرامونش توجه، و آنها را به دقت بررسی و تفسیر می کند.
دست خودش نیست، خداوند او را این گونه خلق کرده است.
ادراک و دریافت این اطلاعات، در بهسازی هر رابطه ای بسیار مؤثر است، چه با همسرتان باشد، چه در جلسه ای کاری، چه در دوستی.
او (خانم) فقط با نگاه کردن به شما می فهمد که آرامش دارید و شاد هستید، یا تحت فشار عصبی و دچار تنشید.
همچنین، با نگاه کردن به چشمانتان و حرکات بدنتان می تواند دریابد در آنچه به او می گویید صادق هستید یا خیر.
آقا، شما ما هم میتوانید چنین کاری بکنید، اما به جای آنکه موضوع را تجزیه و تحلیل، و ابراز کنید، حسش می کنید و وارد عمل میشوید.
به همین سبب در روابط، غالبا زن است که واسطه ی آشتی می شود.
خانم ها اگر همسرتان چیزی دیده است که بنا به غریزه، موجب شده ی به خود بگیرد، به او اعتماد کنید.
او پیام های غیر کلامی ای را درک می کند که تشخیصشان برای شما مشکل است و این در حالی است حال طرح کردن نقشه ای است تا از شما و عزیزانتان محافظت کند.
پژوهشگران دریافته اند که مردان و زنان تفاوت دارد-بدین معنا که زنان گوش میدهند تا بتوانند حمایت کنند، و مردان گوش می دهند تا کسب اطلاعات کنند_ بلکه به هنگام گوش دادن به چیزی، حتی حالت صورت مرد و زن هم با یکدیگر متفاوت است.
زنان دوست دارند حین گوش دادن به حرفهایتان، در ماجرای شما شریک شوند.
تا حدی که گاهی به نظر می رسد دارند از دهانتان حرف بیرون می کشند تا حسابی سر از ماجرا در بیاورند.
مردان می خواهند بروند سر اصل مطلب، بدانند که حرف آخر چیست، تا بتوانند واکنشی متناسب با آن تنظیم کنند.
مردان گوش میدهند بی آنکه تقریبا هیچ تغییر حالتی در چهره شان ایجاد شود.
اما حالت چهره ی زن در واکنش به آنچه میشنود، ممکن است ظرف هر ده ثانیه، شش بار تغییر کند.
در واقع به سختی می توان از بین دو زن در حال گفت و گو متوجه شد کدامشان گوینده است و کدامشان شنونده، زیرا حالت چهره ی هردویشان پر از احساسات است.
پند پرمغز
آقایان، از اینکه همسرتان، دخترتان، یا همکارتان حالات چهره اش را این قدر تغییر می دهد نترسید.
آنها با این روش، خودشان را شریک گفت و گوهای شما می کنند.
ضمنا وقتی دارید به حرف هایشان گوش میدهید خیره خیره نگاه نکنید؛ سعی کنید به چهره تان کمی حالات مختلف بدهید تا دریابند به گفته هایشان توجه می کنید.
منبع:
کتاب چه کسی مغز تو را خاموش کرد
(دکتر کارولایت/دکتر شادی جهرانی)
101
