پنج زبان عذرخواهی مؤثر در روابط همسران
زمان پیشنهادی مطالعه این مقاله: 6 دقیقه
در کتاب کاش قبل از ازدواج میدانستم؛ گری چاپمن، پس از پرداختن به زبانهای عشق، پنج زبان عذرخواهی، را در ارتباط همسران مورد توجه قرار میدهد. در اینجا به گزیده ای از این کتاب می پردازیم:
پس از گذراندن یک عمر با زوجهای جوان، قانع شده ام که هیچ زندگی زناشویی سالمی بدون عذرخواهی و بخشش وجود ندارد.
من از این واقعیت به این نتیجه رسیده ام که همه ی ما انسان هستیم و انسانها هم گاهی اوقات چیزهایی می گویند یا کارهایی انجام میدهند که برای دیگران اهانت آمیز است.
کلمات و اعمال ناخوشایند میان افراد درگیر ماجرا باعث ایجاد موانع عاطفی و احساسی می گردد.
این موانع با گذشت زمان از بین نمی روند. آنها تنها زمانی از بین می روند که ما عذرخواهی کنیم و طرف مقابل که از ما رنجیده است، انتخاب کند که ما را ببخشد.
در عذرخواهی هر فرد شیوه خاص و زبان عذرخواهی خود را دارد.
با توجه به آن روش عذر خواهی می کند و یا عذرخواهی طرف مقابل را می پذیرد.
در اینجا به طور مختصر به پنج زبان عذر خواهی اشاره می شود:
- اظهار پشیمانی
“متاسفم” میتواند کلمه اولیه خوبی در ابراز این زبان عذرخواهی باشد.
با وجود این شما باید بگویید که برای چه چیزی متأسف هستید.
عبارت متأسفم اگر به تنهایی گفته شود بیش از حد عام است .
مثلا شما می توانید بگویید: “متأسفم که یک ساعت دیر به خانه آمدم.
می دانم تو منتظرم بودی تا سینما برویم و می دانم که ما الان نیم ساعت اول فیلم را از دست داده ایم و شاید تو دیگر نخواهی که الان به سینما بروی. در اداره درگیر کار بودم. هیچ کس را جز خودم مقصر نمی دانم احساس می کنم تو را از خودم خیلی مأیوس کردم.”
اگر شما کنترل خود راد از دست دادید و با خشونت صحبت کردید، می توانید بگویید:
” متاسفم که کنترل خود را از دست دادم و صدایم را بالا بردم.
می دانم که با این مسئله خیلی با خشونت رفتار کردم و تو را عمیقا رنجاندم.
هیچ کس نباید با همسرش اینگونه صحبت کند .
احساس می کنم به تو اهانت کردم.
فقط می توانم تصور کنم که اگر تو با من اینگونه صحبت کرده بودی، چقدر ناراحت می شدم .
متأسفم که تو را ناراحت کردم.”
“این زبان عذرخواهی یک زبان احساسی است.
در این زبان شما رنج عاطفی خود را که به خاطر رنجاندن زیاد طرف مقابل با حرف ها یا رفتارتان در درون شما ایجاد شده است، به او ابراز می نمایید.
اگر این زبان عذرخواهی شخصی است که شما او را رنجانده اید، آنچه که او می خواهد بداند این است که:
“آیا درک می کنی که رفتارت چقدر مرا رنجانده است ؟”
هر چیزی کمتر از این نوع عذرخواهی برای او بی معنی به نظر می رسد.
- پذیرش مسئولیت
این نوع عذر خواهی با عبارت “اشتباه کردم” آغاز می شود و سپس به این صورت ادامه پیدا می کند که فرد توضیح می دهد که کدام بخش رفتارش اشتباه بوده است.
به عنوان مثال “اشتباه کردم که برای امروز عصر خود برنامه ریزی نکردم تا بتوانم زود به خانه بیایم .
می دانستم که امشب قرار است بیرون برویم؛ اما در این مورد هوشیارانه فکر نکردم که می بایست چه ساعتی به خانه بیایم تا بتوانیم سر وقت بیرون برویم.
گناه از من بود و اشتباه کردم. نمی توانم هیچ کس دیگری را مقصر بدانم.”
فردی که با خشونت صحبت کرده است، می تواند به این صورت عذرخواهی کند:
“نوع صحبت کردنم با تو اشتباه بود .بلند کردن صدایم روی تو و با خشونت صحبت کردن با تو حکایت از مهر و محبت من نمی کند.
نباید اجازه می دادم خلقم تنگ شود و کنترل خود را از دست بدهم.
من تو را سرزنش نمی کنم .من مسئولیت رفتارم را می پذیرم و می دانم که رفتارم اشتباه بوده است.”
فردی که زبان اصلی عذرخواهی اش “پذیرش مسئولیت ” است، منتظر این است که بشنود شما تصدیق می کنید که رفتارتان اشتباه بوده است.
برای این فرد گفتن متأسفم، هیچ وقت مثل یک عذرخواهی به نظر نمی رسد.
او از شما می خواهد به این سمت متمایل شوید که به خاطر حرفی که گفته اید یا رفتاری که انجام داده اید، مسئولیت پذیر باشید و تصدیق کنید که اشتباه کرده اید.
- جبران کردن
در این زبان عذر خواهی فرد به دنبال “درست کردن مسئله “ است.
شوهری که سالگرد ازدواجشان را فراموش کرده بود گفت:
” می دانم که واقعاً آن را خراب کرده ام.
نمی توانم باور کنم که واقعا سالگرد ازدواجمان را فراموش کرده باشم.
این چه جور شوهری است؟ می دانم که نمیتوانم آنچه را خراب کرده ام، دوباره درست کنم.
اما می خواهم فرصتی به من بدهی تا بتوانم آن را برایت جبران کنم.
می خواهم در این مورد فکری کنی و به من بگویی که چگونه می توانم آن را برایت جبران کنم.
ما می توانیم هر جایی برویم که تو می خواهی یا هر کاری انجام دهیم که تو می خواهی.
تو لایق بهترین هستی و من می خواهم آن را به تو بدهم.”
اگر “جبران کردن” زبان اصلی عذرخواهی همسرش باشد، مطمئن باشید نظری می دهد مبنی بر اینکه چگونه همسرش می تواند این مسئله را جبران کند.
برای فردی که زبان اصلی عذرخواهی اش “جبران کردن ” است، آنچه که می خواهد بداند این است که” آیا هنوز عاشق من هستی؟ “
رفتار شما آنقدر برای او ناخوشایند است که فکر می کند شما چگونه می توانید او را دوست داشته باشید و این کار را انجام دهید.
بنابراین آنچه او از شما تقاضا می کند با زبان اصلی عشقش مطابقت دارد.
- ابراز خالصانه خواسته ی شما مبنی بر تغییر رفتارتان
در این نوع عذر خواهی فرد در پی پرداختن به این طرح است تا از بروز دوباره رفتار بد جلوگیری نماید.
مردی که بار دیگر کنترل خود را از دست داد گفت:
“من این کاری را که انجام دادم دوست ندارم .این خوب نیست.
می دانم دوباره همان کاری را انجام دادم که هفته ی پیش انجام داده بود.
این امر باید متوقف شود. تو لایق بهتر از این هستی.
می توانی به من کمک کنی تا مطمئن شویم این رفتار دوباره اتفاق نمی افتد؟”
خواسته ی او برای تغییر کردن، به همسرش نشان می دهد که او خالصانه عذرخواهی می کند.
این زوج تصمیم گرفتند وقتی مرد احساس می کند که دارد “عصبانی “می شود، به همسرش بگوید:
“عزیزم، باید برای قدم زدن بیرون بروم. زود بر می گردم .” 
او به پیاده روی می رود و آرامش پیدا می کند.
وقتی پس از نیم ساعت برگشت به همسرش بگوید:
“من تو را خیلی زیاد دوست دارم و ارزش زمانی که بیرون بودم می دانم.
دیگر هیچ وقت نمی خواهم دوباره در مواجهه با تو کنترل خودم را از دست بدهم.
من تو را تحسین می کنم که به من کمک کردی تا بر این موضوع غلبه کنم.”
از نقطه نظر برخی افراد اگر عذرخواهی شما همراه با خواسته ای برای تغییر رفتارتان نباشد، شما حقیقتاً عذرخواهی نکرده اید.
هر چیز دیگری که بگویید آنها آن را خالصانه نمی دانند.
از نظر آنها اگر شما واقعاً عذرخواهی می کنید باید به دنبال تغییر رفتارتان باشید.
- تقاضای بخشش
“امکان دارد لطفا مرا ببخشید؟ “ این کلمات در گوش افرادی که زبان اصلی عذرخواهی شان ” تقاضای بخشش” است، مانند موسیقی صدا می کند.
از نظر آنها اگر شما خالص هستید، باید از آنها تقاضای بخشش کنید.
این همان چیزی است که عذرخواهی حول محور آن می چرخد.
شما او را رنجانده اید و او می خواهد بداند ” آیا می خواهی بخشیده شوی؟ آیا می خواهی مانعی را که با رفتارت ایجاد کرده ای از بین ببری ؟”
تقاضای بخشش همان چیزی است که قلب آنها را لمس می کند و رنگ و بوی اخلاص و صداقت دارد.
آنچه من و دکتر توماس فهمیدیم این است که وقتی زوج ها یاد می گیرند چطور با روشی که برای فرد مقابل معنادار است از او عذرخواهی نمایند، آنگاه خیلی راحت تر می بخشند.
وقتی شما برای عذرخواهی در تلاش هستید، آنچه بیشتر مردم می خواهند بدانند این است ” آیا تو صادق و خالص هستی؟”
این بدان معناست که شما باید یاد بگیرید به نحوی عذرخواهی کنید که با زبان عذرخواهی اصلی آنها مطابقت داشته باشد.
هنگامی که شما این کار را انجام دهید آنها هم خلوص واقعی شما را احساس می کنند.
منبع: کتاب کاش قبل از ازدواج میدانستم؟!
تألیف: گری چاپمن؛ ترجمه: طیبه رفیعی
گردآوردنده: مهناز مرادیان نژاد
مشاور خانواده و زوج درمانگر
پست پیشنهادی برای مطالعه بیشتر:
با ازدواج چه بر سر عشق می آید؟
مهارت های لازم برای زندگی سالم تر
اصول دهگانه ارتباط سالم در همسران
علل روانشناختی طلاق و پیامدهای آن
با ما در ارتباط باشید:
آدرس کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
122
