اعتیاد و آشنایی با آن-بخش پنجم
زمان پیشنهادی مطالعه: 7 دقیقه
*کدئین (متیل مرفین):
از دارو های شبه تریاکی و ضعیف تر از مرفین است.
این ماده جزو مخدر های ضد درد، الکالوئید های طبیعی تریاک و مشتقات نیمه مصنوعی آن ها است.
کدئین، به شکل خوراکی(قرص یا شربت) و یا تزریقی است که از ابتدای قرن حاضر، کاربرد طبی زیادی داشته است.
از این ماده، عمدتا به عنوان داروی ضد درد، همراه با مسکن های غیر مخدر (مثل استامینوفن و یا آسپرین)، استفاده میشود.
کدئین، اثر ضد سرفه هم دارد که به همین علت،در برخی از شربت های ضد سرفه مثل اکسپکتورانت، بکار میرود.
این ماده، موجب وابستگی جسمانی و روانی میشود، مگر اینکه به طور محدود و یا به توصیه ی پزشک، با میزان مشخص، مصرف شود.
حال که با برخی از مواد افیونی آشنا شدیم، به سراغ مواد توهم زا میرویم.
توهم زا ها:
شامل آن دسته از موادی است که موجب توهم، قطع ارتباط با واقعیت و بسط و گسترش هشیاری میشود.
بیش از ۱۰۰ نوع، توهم زای طبیعی و مصنوعی، توسط انسان مورد سواستفاده قرار میگیرد.
توهم زاهای طبیعی، از گیاهان گرفته شده و توهم زا های مصنوعی، در آزمایشگاه ساخته میشوند.
در مسمومیت با مواد توهم زا، دو یا تعداد بیشتری از علائم زیر، در مدت مصرف ماده ی توهم زا و یا مدت کوتاهی پس از مصرف آن، ظاهر میشوند:
- گشادی مردمک
- تپش قلب
- عرق کردن
- افزایش ضربان قلب
- تار شدن دید
- رعشه
- ناهماهنگی
نمونه هایی از توهم زا ها:
*ال.اس.دی :
یکی از قوی ترین توهم زاهاست.
مقدار بسیار اندک آن (حدود ۲۵۰ میکرو گرم)، میتواند موجب اختلالات ادراکی عدیده ای شود.
ال.دس.دی ، یک ماده ی نیمه ترکیبی است، که در آزمایشگاه بدست می آید و به صورت طبیعی، در چاودار آفت زده وجود دارد.
این ماده، به صورت قرص یا کپسول، از پودر کریستالی شکل، استفاده میشود.
همچنین به صورت محلول نیز وجود دارد که ممکن است، به صورت قطره ی خوراکی در آب و یا تزریق، استفاده شود.
اگر به شکل خوراکی مصرف شود، حدود یک ساعت بعد و در صورت تزریق کردن، اثراتش بلافاصله ظاهر میشود.
شدت و قدرت اثرگذاری اش، به میزان مصرف و جسم فرد مصرف کننده بستگی داره.
اثرات آن، در شخص عادی، بین ۸ تا ۱۲ ساعت ادامه میابد و به تدریج از بین میرود.
دو اثر مهم مصرف ال.اس.دی :
- بروز توهمات مختلف
- افزایش قدرت تلقین پذیری
از دیگر اثرات این ماده:
افزایش حساسیت به صدا، شنیدن کلمات و نفهمیدن آن ها، تغییر رنگ، احساس خالی شدن سر، ارتعاش، نگهداشتن دست و پا در یک حالت خاص برای ساعت ها، افکار عجیب و غریب، گریه یا خنده ی بی اراده و یا بی احساسی، مسخ شخصیت و… .
مصرف این ماده، در برخی از افراد، حتی میتواند به رفتار خطرناک، خودکشی و یا آدم کشی منجر شود.
یکی از نکات قابل توجه این است که مصرف ال.اس.دی ، روی ژن فرد تاثیر میگذارد و اثرات آن، به نسل بعدی منتقل میشود.
باید توجه کرد که اختلالات حاصله از مصرف مداوم ال.اس.دی ، ممکن است برای همیشه و به صورت دائمی، در فرد باقی بماند.
*حشیش یا کانابیس:
این ماده از گیاه شاهدانه ی هندی گرفته شده است که مصرف آن در جوامع انسانی، تاریخی قدیمی دارد و اثرات نشئه آور آن، هزاران سال است که شناخته شده است.
ابن سینا، در کتاب معروف خود، قانون، حشیش را ماده ای مضر و کشنده، برای عقل و خرد انسان، و عاملی مهم در اختلال ادراکی، دانسته است.
از آن جایی که تمام قسمت های این گیاه، برای تهیه ی کانابیس، قابل استفاده است، آن را میبرند، خشک میکنند و خرد میکنند و داخل سیگار، دود میکنند.
اسامی رایج کانابیس: ماری جوانا، علف، چای، شاهدانه، بنگ، چرس، داگا ، مری جین و… است.
قوی ترین ماده ی روانگردان این گیاه، از ترشح ماده ی قهوه ای رنگ برگ های گیاه کانابیس ساتیوا است، که به آن حشیش یا حش میگویند.
به جز مخلوط کردن با توتون و کشیدن آن، آن را به صورت خوردن هم مصرف میکنند.
برخی از محققان، آثار مصرف حشیش را در چهار قالب تقسیم میکنند:
- اثر توهم زایی: ادراک های گوناگون و تجارب حسی شدت یافته.
- اشتهای کاذب و میل شدیدن به خوردن.
- احساس قدرت در زمان تاثیر مصرف.
- خواب عمیق.
مصرف این ماده، چه به صورت تفننی(موقتی) و چه به صورت دائم، میتواند وابستگی روانی ایجاد کند، ولی در مورد وابستگی جسمانی، بین صاحب نظران، اختلاف نظر وجود دارد.
برخی میگویند که وابستگی جسمانی بوجود نمی آورد و برخی میگویند که وابستگی جسمانی خفیفی ایجاد میکند.
مصرف حشیش، به شدت حالت تلقین پذیری شخص را افزایش میدهد.
حالات سرمستی این افراد، متفاوت است.
به این صورت که حالت سرمستی در آن ها حضور دارد، لحظاتی بعد محو میشود و دوباره مجددا ظاهر میشود.
اثرات جسمانی حشیش:
اتساع عروق خونی، خارش و قرمزی و اشک آلود بودن چشم ها، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، افزایش اشتها، خشک شدن دهان، تهوع و استفراغ.
اثرات روان شناختی حشیش:
تغییرات در سطح آگاهی شخص که در نهایت میتواند منجر به علائم نوروز، سایکوز و یا اختلالات روانی شدید و پایدار شود.
تخریب حافظه، به خصوص حافظه ی کوتاه مدت.
تخریب عملکرد شناختی، هوشیاری، دقت، توجه و تمرکز.
از وخیم ترین اثرات روانی ناشی از مصرف حشیش، میتوان به اضطراب، احساس ملال، دلتنگی، پانیک، کندی روانی-حرکتی و… .
آثار بلند مدت مصرف حشیش:
تغییر در درک رنگ و صدا، افزایش اشتها، بروز حالت گیجی، به هم خوردن تعادل حرکتی، صحبت های نامربوط، افسردگی و…
یکی از نکات مهم در اختلالات رایج با مصرف طولانی مدت حشیش، سندروم فقدان انگیزش است.
یعنی فکری که بر این افراد غالب میشود، این است که: چه دلیلی دارد که کاری را انجام دهم؟!!!
این فکر به قدری در آن ها تقویت میشود که دیگر هیچ هدف و انگیزه ای در زندگی ندارند.
ادامه دارد…
منبع:
کتاب روانشناسی اعتیاد
تألیف: دکتر ساعد احمدی و دکتر مسعود رستمی
مطالبی که شاید دوست داشته باشید:
فیلم seven : تحلیل و بررسی روان شناختی
فیلم کتاب سبز Green book: تحلیل و بررسی روانشناختی
بررسی روان شناختی فیلم آینه های روبرو
بررسی روان شناختی فیلم زندانی ها
همراه ما باشید:
آدرس کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
رادیو با هم دکتر الهام مبلیان
گردآورنده: نوشین آقاخانی
105
