خلاقیت در کودکان
زمان پیشنهادی برای مطالعه : 5 دقیقه
مطالعه ی رشد خلاقیت در کودکان و شیوه های پرورش آن در دوره های پیش از دبستان ، همواره با جذابیت های علمی و تربیتی و با فرازو نشیب هایی همراه بوده است. تا آنجا که مطالعات نظری ، پژوهشی در حیطه خلاقیت کودکان را می توان از جمله مباحث مورد نیاز روانشناسی و تعلیم و تربیت کودکان برشمرد. در این میان دوره ی پیش از دبستان و دبستان در زمینه رشد خلاقیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در خردسالی تمامی کودکان استعداد و خلاقیت خود را در قالب فعالیت های مختلفی بروزداده و آن را بسط می دهند. از جمله آن که کودکان به طور طبیعی بازی می کنند ، آواز می خوانند ، نقاشی می کشند ، سوال های متنوع می پرسند و قصه و داستان حکایت می کنند. این فعالیت ها نشان دهنده رشد خلاقیت کودک است.
گرچه توانایی تفکر خلاق ، به طور بالقوه و به نحو فطری در انسان وجود دارد ، اما ظهور آن مستلزم آموزش و پرورش مناسب است. غنی سازی محیط باعث بهبود خلاقیت کودکان می شود.
خلاقیت چیست ؟
خلاقیت یکی از جنبه های اصلی تفکر است. تفکر عبارتست از فرایند بازآرایی یا تغییر اطلاعات موجود در حافظه دراز مدت.
تفکر دو نوع است :
تفکر هم گرا :
انتخاب مناسب ترین راه حل ، مبتنی بر کاربرد دانش و قوانین مطلق ، برای کاستن از تعداد راه های ممکن و تمرکز بر مناسب ترین راه حل.
تفکر واگرا :
بررسی راه حل های گوناگون که مستلزم در نظر گرفتن تمامی راه حل های ممکن و یا ابداع راه حل های جدید است.
گیل فورد تفکر واگرا را با خلاقیت مرتبط می داند و معتقد است که از چهار مولفه تشکیل شده است.
مولفه های خلاقیت :
سیالیت : توانایی تولید ایده های زیاد در مدت زمان کوتاه و یا تعداد پاسخ ها به یک محرک.
انعطاف پذیری : توانایی ارائه راه حل های مختلف و گوناگون در مورد یک مسئله
اصالت یا تازگی : توانایی تولید ایده های نو و غیر رایج برای مسائل
بسط : توانایی توجه به جزییات و غنی کردن ایده ها
متداول ترین برداشت از خلاقیت عبارتست از این که فرد فکری نو و متفاوت ارائه دهد. خلاقیت را می توان با تولید یا خلق اثر نو و متفوت ارزیابی کرد.
ویژگی های افراد خلاق :
استیز ویژگی های افراد خلاق را اینگونه بیان کرده است :
سلامت روانی و ادراکی : توانایی ایجاد تعداد زیادی ایده به طور سریع
انعطاف پذیری : توانایی دست کشیدن از یک قاعده و چهارچوب ذهنی
ابتکار : توانایی ایجاد و ارائه ی پیشنهادات جدید
ترجیح پیچیدگی به سادگی : توجه کردن و در نظر گرفتن چالش های جدید در خصوص مسائ پیچیده و ترجیح آنها به راه حل های ساده و معمول
استقلال رای و داوری : متفاوت بودن از دیگران در ارائه نظرات و اندیشه های نو
منبع :
کتاب 110 بازی برای پرورش خلاقیت در کودکان و نوجوانان از دکتر مصطفی تبریزی ، دکتر زهرا ترابی
مطالب مرتبط :
با ما همراه باشید :
کانال تلگرام دکتر الهام مبلیان
آدرس اینستاگرام دکتر الهام مبلیان
مریم زمانی کارشناس مشاوره
110